Engelli çalıştırmayan şirketlere kestiği para cezalarını bir fonda toplayan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, o paraları engellilere hibe vererek kendi işlerini kurma imkanı veriyor. Muhammet Ali Yanık ile Sema Yanık çifti, çalışmak istedi. Ancak, gittikleri işyerlerinin kapıları sürekli yüzlerine kapandı. 7 yaşında Ahmet Turan isminde bir çocukları bulunan çiftin iş için gittikleri İŞKUR Kahramanmaraş İl Müdürlüğü’nde, ‘Bizleri çalıştırmak istemiyorlar, iş bulamıyoruz’ diye dert yandığı personel, ‘İsterseniz size hibe veririz ve kendi işini kurabilirsiniz’ önerisinde bulundu. Oturdukları mahallede tuhafiye ve kırtasiyeci açmaya karar veren Sema Yanık proje hazırlayıp Türkiye İş Kurumu’na (İŞKUR) başvurdu. Ankara’ya gönderilen projeye komisyondan onay çıkıp fondan 24 bin lira hibe verildi.
Aldıkları krediyle hayatları değişen Sema Yanık ve Muhammet Ali Yanık çifti, 1.5 yıldır kendi işlerini yapıyor. İş ararken kendi işlerini kurmanın mutluluğunu yaşayan Sema Yanık, gelen talep üzerine işyerini bakkala çevirdiklerini, kırtasiye ve tuhafiye satışının da devam ettiğini söyledi. Bunun dışında sebze ve meyve satıp fatura tahsilatı da yapmaya başladıklarını kaydeden Yanık, “Çok iş aradık ancak bulamadık. Daha sonra İŞKUR’un desteği ile kendi işimizi kurduk. Şimdi kendi işimizi yapıyoruz” dedi.
Muhammet Ali yanık ise iş aradıklarını ancak, ‘Yapamazsınız, gidip gelmeniz sıkıntı olur’ gibi bahaneleri öne sürerek hiç kimsenin kendilerine iş vermeye yanaşmadığını söyledi. Daha sonra İŞKUR’daki görevlilerin hibe desteğini anlattığını belirten Yanık, “Araştırıp bir proje hazırladık ve onaylayınca bizden iş yerimizi hazırlamamızı istediler. İş yerimizin demirbaş olarak geçen mobilya, bilgisayar, güvenlik kamerası, bu tür şeyleri ödediler. Ayrıca açma ruhsatı, vergi levhası ve oda kayıtlarının ücretlerini de İŞKUR ödedi. İş yerimizi açtığımızda bizim cebimizde bir lira paramız yoktu. Çok şükür bu hale geldik” diye konuştu.
Fonun büyüklüğü 10 milyon lira
Kanunen 50 ve üzerinde işçi çalıştıran şirketler personelin engelli oranı yüzde 3, kamu da ise yüzde 2 olması gerekiyor. Özel sektör ve kamunun denetimini ise İŞKUR yapıyor ve kotaya uymayanlara idari para cezası uygulanıyor. Bu ceza 2018’de 2 bin 295 liraya yükselirken, cezalar bir fonda toplanıyor. Çalışma ve Sosyal Bakanlığı’nın verilerine göre, 2003’te kurulan bu fonun büyüklüğü 100 milyon liraya ulaştı.
